شرکت تولید و فرآوری سنگ طبیعی پلاک سنگ: ایران کشوری غنی با منابع طبیعی فراوان و معادن متنوع است. همواره تقاضای بالایی برای سنگ‌های ساختمانی باکیفیت بالاست. این سنگ‌ها تقاضای زیادی در بازارهای بین‌المللی دارند، صادرات آنها سودآور است و به همین علت، ارز زیادی وارد کشور می‌کنند. برای فعالیت در این حوزه به دانش و تجربه کافی در زمینه صادرات و آشنایی با انواع سنگ‌های ساختمانی نیاز است.
ایران با داشتن ۶۸ نوع ماده معدنی و ذخایر ۶۰ میلیارد تنی، در تولید سنگ صادراتی ساختمانی جایگاه ویژه‌ای دارد و از نظر تنوع و کیفیت سنگ‌های تزئینی در جهان شناخته شده است. در ادامه به بررسی جایگاه کشورمان در بازارهای بین‌المللی و انواع سنگ صادراتی می‌پردازیم.
جایگاه سنگ صادراتی ایران در جهان
کوه‌های ایران منابع غنی از انواع سنگ‌های ساختمانی محسوب می‌شوند. کشور ما از نظر وجود معادن غنی سنگ و ذخایر سنگ‌های تزئینی چهارمین و از نظر میزان تولید سنگ هفتمین کشور جهان است. این آمار نشان‌دهنده پتانسیل بالا در تولید و سنگ صادراتی است. با سیاست‌گذاری مناسب، افزایش کیفیت برش و فرآوری سنگ، و رفع تحریم‌ها، کشور ما می‌تواند جایگاه مهمی در صادرات سنگ داشته باشد.
در سال‌های اخیر، با وجود تحریم‌ها، سنگ به برخی کشورهای همسایه و اروپایی صادر شده است؛ اما این ارقام نسبت به پتانسیل ایران چشمگیر نیستند. طبق اطلاعات گمرک، میانگین ارزش سنگ صادراتی در سه سال اخیر ۱۷۰ میلیون دلار و میانگین وزن آن ۵/۱ میلیون تن بوده است. در سال ۱۴۰۱، صادرات سنگ به ۱۸۵ میلیون دلار رسید که بالاترین رقم در سه سال گذشته است.
چه سنگ‌هایی از ایران صادر می‌شود؟
فرصت‌های صادرات سنگ به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ کوپ سنگ‌های خام استخراج شده از معادن، سنگ‌های فرآوری شده پوششی ساختمانی، و مصنوعات سنگی. با نگاهی به این دسته‌بندی می‌بینیم که وضعیت صادرات سنگ رضایت‌بخش نیست. صادرات کوپ سنگ که خام‌فروشی است، نباید در صدر باشد، اما بخش قابل‌توجهی از صادرات ایران را شامل می‌شود. این سنگ‌ها بدون فرآوری به کشورهایی مانند چین، ترکیه، و ایتالیا فروخته می‌شوند و این کشورها با ایجاد ارزش افزوده،حتی گاهی این سنگ‌ها را به کشورمان بازصادرات می‌کنند.
هزینه بالای تولید، عدم حمایت از تولیدکننده، بازاریابی ضعیف و طمع درآمد آسان معدن‌داران از دلایل این وضعیت است. صادرات کوپ به دلیل خام‌فروشی مشمول عوارض است. بیشترین صادرات سنگ‌های فرآوری‌شده شامل سنگ‌های کرم مارفیل، چینی الیگودرز و مرمریت لاشتر است. مصنوعات سنگی مانند مجسمه‌ها، ابزار نما و ظروف سنگی نیز سهم بسزایی در صادرات دارند.
۱- سنگ صادراتی گرانیت
سنگ صادراتی گرانیت، یک سنگ طبیعی از دل زمین است که به انواع و رنگ‌های گوناگونی تقسیم می‌شود. از جمله معروف‌ترین سنگ‌های گرانیتی صادراتی، می‌توان به سنگ گرانیت مروارید اشاره کرد که معادن آن در خراسان فراوان است. این سنگ به رنگ‌های سفید خاکستری، قرمز، سفید، سیاه، صورتی، سبز و آبی یافت می‌شود. انواع و کاربردهای آن به شرح زیر است:
- سنگ بولارد (مانع ترافیکی): در معابر و سطح شهر استفاده می‌شود.
- سنگ جدول: در جداول ساختمانی و معابر شهری کاربرد دارد.
- سنگ گرانیت طولی: برای نمای ساختمان‌ها مناسب است.
- سنگ حکمی: به عنوان کفپوش‌های ساختمان و پارکینگ‌ها به‌کار می‌رود.
- سنگ پله: برای پله‌های ساختمان مناسب است.
- سنگ کوبیک: برای سنگفرش حیاط و خیابان‌ها استفاده می‌شود.
علاوه بر این، گرانیت به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و سایش، انتخاب مناسبی برای محیط‌های پرتردد مانند ایستگاه‌های مترو و فرودگاه‌هاست. همچنین، مقاومت سنگ گرانیت در برابر تغییرات آب و هوایی، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای نمای خارجی ساختمان‌ها و محوطه‌سازی تبدیل کرده است. از دیگر کاربردهای گرانیت می‌توان به ساخت میزهای آشپزخانه و روشویی‌های بهداشتی اشاره کرد که زیبایی و دوام توأمان را به ارمغان می‌آورند.
۲- سنگ صادراتی مرمریت
سنگ صادراتی مرمر معمولی در بازارهای جهانی به نام اُنیکس مشهور است و از ویژگی‌های برجسته آن، قابلیت عبور نور است. این سنگ در امور ساختمانی نیز برای نمای داخلی و خارجی ساختمان‌ها مانند پله‌ها، کف، ستون، دیوار و نمای بیرونی به‌کار گرفته می‌شود. سنگ صادراتی مرمریت تنوع بی‌نظیری در طرح، رنگ و نقش دارد و همین تنوع باعث شده تا طراحان و پیمانکاران از سراسر دنیا به دنبال آن باشند.
کاربردهای سنگ صادراتی مرمریت عمدتاً در طراحی دکوراسیون داخلی است و برای سنگفرش فضای داخلی، دیوار پذیرایی، سالن‌های اجتماعات، لابی هتل‌ها و رستوران‌ها، سنگ پله، سنگ کابینت، کانتر و میز جزیره آشپزخانه استفاده می‌شود. در سال‌های 1399 تا 1402، بیشترین صادرات سنگ مرمریت به کشورهای چین، هند، امارات متحده عربی و عراق بوده است. برترین سنگ‌های مرمریت صادراتی شامل مرمریت هرسین، مرمریت لاشتر، مرمریت مشکی نجف‌آباد، مرمریت بلک رز و مرمریت صلصالی هستند.
به دلیل کیفیت بالای سنگ‌های مرمر، این کشور می‌تواند جایگاه مهمی در بازار جهانی سنگ صادراتی مرمر داشته باشد. علاوه بر این، فناوری‌های نوین در استخراج و فرآوری سنگ مرمر می‌تواند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کرده و بازارهای جدیدی را برای کشورمان باز کند.
۳- سنگ صادراتی تراورتن
یکی دیگر از سنگ صادراتی مهم، سنگ تراورتن است. این سنگ تزئینی از دسته سنگ‌های آهکی متخلخل است که از رسوبات چشمه‌های آب گرم به جا مانده‌اند. حفره‌های روی سنگ تراورتن ناشی از گازهای محبوس در همین آب‌های گرم هستند. تنوع رنگی و الگویی بالای سنگ‌های تراورتن آنها را به انتخابی ایده‌آل برای طراحی نماهای ساختمان‌ها، دیوارها، کف استخرها، کف‌پوش‌ها و سنگ‌فرش‌ها تبدیل کرده است.
میزان تخلخل و کیفیت سنگ صادراتی تراورتن نیز متنوع است که به مصرف‌کنندگان امکان انتخاب گسترده‌ای می‌دهد. عمده معادن این سنگ صادراتی در اصفهان واقع شده و این شهر سهم عمده‌ای در تولید تراورتن کشور دارد. علاوه بر اصفهان، استان‌های دیگری نیز به استخراج و تولید این سنگ می‌پردازند که نشان‌دهنده گستردگی و اهمیت این صنعت است.
سنگ صادراتی تراورتن به دلیل مقاومت بالا در برابر شرایط آب و هوایی مختلف، یکی از محبوب‌ترین سنگ‌ها برای استفاده در نمای خارجی ساختمان‌هاست. همچنین، تراورتن به عنوان یک سنگ طبیعی با ظاهری زیبا و دوام زیاد، در پروژه‌های بازسازی بناهای تاریخی و مدرن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ویژگی‌ها باعث شده که تقاضای جهانی برای تراورتن رو به افزایش باشد. در سال‌های اخیر، تراورتن به کشورهای اروپایی، آسیایی و منطقه خلیج فارس صادر شده است، که این امر نقش مهمی در افزایش درآمدهای غیرنفتی کشور دارد.
۴- سنگ صادراتی مرمر
سنگ صادراتی مرمر با بلورهای شفاف و هاله‌ها و رگه‌های زیبا، دارای زیبایی بی‌نظیری است. با نورپردازی پشت آن، می‌توان جلوه‌ای خاص به فضای داخلی ساختمان بخشید. این سنگ صادراتی بیشتر در طراحی دکوراسیون داخلی و به عنوان سنگ دیوارها و کف (سنگفرش) استفاده می‌شود. امروزه، سنگ مرمر به طور ویژه در فضای داخلی ساختمان‌های لوکس مانند پذیرایی، اتاق‌ها، لابی هتل‌ها و رستوران‌ها به کار می‌رود. این سنگ صادراتی دارای طرح، رنگ و نقش‌های متنوع و زیبایی است که آن را برای هر سبک دکوراسیونی مناسب می‌سازد.
در سال‌های اخیر، سنگ زیبای مرمر به کشورهای چین، ایتالیا و امارات متحده عربی صادر شده‌است. سنگ مرمر به‌صورت اسلب و فرشی در اندازه‌های گوناگون برش داده‌شده و پس از ساب و فرآوری، برای صادرات آماده می‌شود. علاوه بر این، به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصربه‌فرد، مرمر در پروژه‌های هنری و معماری نیز کاربرد گسترده‌ای دارد.
از دیگر ویژگی‌های برجسته سنگ صادراتی مرمر، مقاومت بالا در برابر سایش و فرسایش، و همچنین تحمل فشارهای سنگین است که آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای محیط‌های پرتردد تبدیل می‌کند. این سنگ صادراتی نه تنها در دکوراسیون داخلی، بلکه در ساخت مجسمه‌ها، ستون‌های تزئینی و آثار هنری نیز استفاده می‌شود. همچنین، استفاده از سنگ صادراتی مرمر در سرویس‌های بهداشتی و آشپزخانه‌ها به دلیل قابلیت شستشو و دوام بالا، بسیار رایج است.
در نتیجه، سنگ مرمر با ویژگی‌های منحصربه‌فرد و کیفیت بالا، جایگاه ویژه‌ای در بازارهای جهانی پیدا کرده و با افزایش تقاضا، پتانسیل بالایی برای توسعه صادرات دارد.
۵- سنگ صادراتی چینی (کریستال)
سنگ صادراتی چینی (کریستال)، نسبت به سایر سنگ‌های ساختمانی، بازار صادراتی کم‌رونق‌تری دارد. این سنگ عمدتاً به رنگ سفید بوده و در جهان با نام “مرمریت سفید” شناخته می‌شود. سنگ چینی برای استفاده در فضای داخلی ساختمان و گاهی نمای بیرونی مناسب است. صادرات سنگ چینی به هند در سال ۱۴۰۱ بیش از دیگر کشورها بوده است.
این سنگ صادراتی با ویژگی‌های خاص خود، از جمله دوام بالا، سطح صاف و قابلیت صیقل‌پذیری، مورد توجه طراحان داخلی و معماران قرار گرفته است. این سنگ برای استفاده در کف‌پوش‌ها، دیوارپوش‌ها، سرویس‌های بهداشتی، و آشپزخانه‌ها ایده‌آل است. همچنین، در پروژه‌های بازسازی بناهای تاریخی و کلاسیک نیز به کار می‌رود.
علاوه بر هند، کشورهای دیگری مانند چین، ترکیه، و ایتالیا نیز به واردات سنگ صادراتی چینی علاقه‌مند هستند. با این حال، برای افزایش رونق بازار این سنگ صادراتی، بهبود فرآیندهای استخراج و فرآوری، افزایش کیفیت تولید و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین ضروری است. همچنین، برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی و حضور فعال در بازارهای جهانی می‌تواند نقش مهمی در معرفی و ترویج سنگ چینی ایفا کند.
با توجه به کیفیت بالای سنگ چینی و قیمت رقابتی آن، این سنگ پتانسیل بالایی برای گسترش در بازارهای جهانی دارد. استفاده از استراتژی‌های بازاریابی موثر و همکاری با شرکت‌های بین‌المللی می‌تواند به بهبود شرایط صادرات و افزایش درآمدهای غیرنفتی کمک کند.
منبع: گمرک ایران | Archdaily | Dezeen
